W trosce o zdrowie swoje i innych powinno się nosić maseczki medyczne, zakrywając twarz i nos. W ten sposób zmniejsza się ryzyko infekcji koronawirusem. Oczywiście nie zapewnia to stuprocentowej ochrony, ale szanse na zakażenie maleją, szczególnie w połączeniu z innymi środkami zapobiegawczymi. Trzeba pamiętać o myciu rąk, dezynfekcji dotykanych powierzchni, zachowaniu dystansu społecznego, wzmacnianiu odporności. Obecnie bardzo popularne są maseczki jednorazowe ze względu na dużą dostępność i niską cenę, ale używanie nowej sztuki każdego dnia nie ma niczego wspólnego z oszczędzaniem pieniędzy. Ponadto powstaje mnóstwo odpadów.
Problem z maseczkami jednorazowymi
Odkąd koniecznością stało się zakrywanie nosa i ust maseczkami medycznymi, zaczęto produkować je na masową skalę. Wystarczy przejść się kawałek ulicą, aby zobaczyć, jak wiele maseczek leży podeptanych i zabrudzonych w różnych miejscach. Jest to spory problem, bo zgodnie z wytycznymi WHO produkt jednorazowy powinien zostać wyrzucony po jednorazowym użyciu. Oczywiście nie każdy stosuje się do tego zalecenia, ale wiele osób po każdym ściągnięciu maseczki od razu kieruje się w stronę śmietnika. Jako że pandemia trwa od paru lat, zdążyło pojawić się wiele ton dodatkowych śmieci, a można byłoby tego uniknąć. Sprzedaż maseczek medycznych stała się świetnym pomysłem na biznes. Popyt cały czas rośnie ze względu na obowiązek i straszenie ludzi mandatem. Do tego dochodzi jeszcze lęk przed zarażeniem się koronawirusem. W przypadku maseczek jednorazowych można mówić o bardzo wysokiej filtracji, świetnie dostosowują się do twarzy i są hipoalergiczne. Nie trzeba wobec tego zmagać się z nieprzyjemnymi podrażnieniami skóry. Na tego typu maseczkę składają się aż trzy warstwy materiału.
Jednorazowe maski medyczne mogą być jednak noszone wielokrotnie?
Do tej pory Światowa Organizacja Zdrowia kategorycznie odradzała ponownego zakładania masek jednorazowych. Z zaleceń jasno wynikało, że po zdjęciu należy je od razu wrzucać do pojemnika z odpadami (najlepiej w zamkniętym opakowaniu, aby nie doszło do ewentualnego rozprzestrzeniania koronawirusa). Obecnie WHO ma jednak nieco inne podejście do maseczek jednorazowych, co wynika głównie z ich braku i zanieczyszczania środowiska naturalnego. Ogromne ilości zużytych maseczek muszą zostać zutylizowane, co wiąże się z dodatkowymi kosztami. Ktoś musi się tym zająć, pochłania to czas i zasoby. Jeśli będzie brakować maseczek, to mogą być ponownie użyte, ale wymaga to wcześniejszej dezynfekcji. Nawet FDA zezwoliło na odkażanie masek N95 przez pracowników służby zdrowia w nagłych przypadkach. W tym celu używa się oparów nadtlenku wodoru, wystawia maseczki na działanie wysokich temperatur i promieniowania ultrafioletowego. Niestety w domowych warunkach nikt nie dysponuje takimi metodami. Pojawia się wobec tego pytanie, czy rzeczywiście można samodzielnie odkazić maseczkę medyczną?
Istnieje nawet metoda na ponowne założenie używanych maseczek jednorazowych i to bez konieczności sięgania po środki dezynfekujące. Jest ona bardzo prosta, ale zajmuje trochę czasu. Polega na umieszczeniu zdjętych maseczek w papierowej kopercie i pozostawienie ich w niej na siedem dni. Najlepiej będzie napisać datę na opakowaniu, aby wiedzieć dokładnie, kiedy mija tydzień. Mogłoby się wydawać, że takie rozwiązanie będzie bezcelowe, ale niemalże wszystkie wirusy znajdujące się na maseczce umierają właśnie w ciągu siedmiu dni. W przypadku użytku domowego można śmiało wypróbować taki domowy sposób, nie sprawdzi się on w ośrodkach medycznych ze względu na wysokie ryzyko zarażenia się koronawirusem. Co więcej, metoda ta może być stosowana wielokrotnie w przypadku tej samej maseczki, nawet do dziesięciu razy. Kolejnym sposobem jest umieszczenie jednorazowych maseczek w garnku rozgrzanym do temperatury nieco powyżej 70 stopni Celsjusza, co skutecznie zabija znajdujące się na ich powierzchni patogeny. Oczywiście nie można przesadzić z temperaturą, bo dojdzie do całkowitego zniszczenia maseczki. Znajdujący się w niej plastik zacznie się topić, może się nawet spalić.
Jak szybko zdezynfekować maski jednorazowe, aby można było użyć ich ponownie?
Wbrew pozorom jest wiele sposobów na odkażenie maseczek jednorazowych. Świetną metodą będzie dezynfekcja parą wodną. Jest to szybki i prosty sposób, a efekty są natychmiastowe. Para wodna sterylizuje maseczkę, wystarczy wyposażyć się w parownicę, która jest w stanie zabić 99% chorobotwórczych drobnoustrojów. Powinno się poddawać maseczkę parą wodną przez minutę i gotowe. Jak widać, jest to ogromna wygoda. Ponadto parownica ma szerokie zastosowanie, więc zakup szybko się zwróci. Będzie to niezwykle praktyczne urządzenie, wielozadaniowe. Parownica ma niewielkie wymiary, więc można brać ją ze sobą w podróż. Nie trzeba stosować deski do prasowania, po dezynfekcji parą wodną maseczka jest od razu gotowa do użycia.
Różne sposoby na dezynfekcję maseczek medycznych
Maseczki jednorazowe nie muszą być wyrzucane po każdym użyciu, można je zdezynfekować poprzez pranie. Jest to bardzo prosty sposób, praktycznie każdy ma w domu pralkę, więc nie trzeba kupować żadnego dodatkowego urządzenia. Ponadto maseczki, nawet w większej ilości, nie zajmują wiele miejsca. Oczywiście nie należy prać ich z codziennym praniem, zawsze należy robić to oddzielnie. Istotne jest to, aby ustawić odpowiedni program na pralce, temperatura powinna mieć minimum 60 stopni Celsjusza. Maseczki należy prać przez niecałe 50 minut, aby można było mówić o skuteczności tej metody. Po wypraniu maseczki będą nie tylko wolne od drobnoustrojów, ale też czyste i świeże. Jako że nikt nie będzie prać pojedynczych maseczek w pralce, to należy po ich zdjęciu umieścić je w woreczku foliowym. Powinny pozostać w nim zamknięte do momentu wyprania.
Chorobotwórcze drobnoustroje giną w wysokiej temperaturze, więc maseczki jednorazowe można wygotować lub wyprasować. Wystarczy włożyć je do garnka z wrzącą wodą, a po dziesięciu minutach gotowania będą jak nowe. Warto jednak od razu zaznaczyć, że nie wszystkie maseczki mogą być poddawane działaniu wysokiej temperatury, dlatego należy to sprawdzić. Kolejnym sposobem jest dezynfekowanie masek poprzez ich prasowanie w najwyższej temperaturze. Tutaj ponownie trzeba upewnić się, czy dany materiał, z którego została wykonana maseczka, nie straci swoich właściwości w kontakcie z rozgrzanym żelazkiem. Do odkażania maseczek jednorazowych wspaniałe sprawdzają się płyny dezynfekujące, które zawierają co najmniej 70% alkoholu. Wystarczy spryskać maskę, a po wyschnięciu będzie gotowa do ponownego użycia.
